Τη θέσπιση βραβείου ύψους 1,5 εκατομμυρίου ευρώ, με τον τίτλο «βραβείο Μελίνα Μερκούρη», το οποίο θα δίδεται κάθε χρόνο στις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, ανακοίνωσε από τις Βρυξέλλες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.«Όλα ξεκίνησαν -ανέφερε ο κ. Μπαρόζο- το 1985 στην Αθήνα, στο λίκνο της ευρωπαϊκής μυθολογίας, υπό την αιγίδα της Μελίνας Μερκούρη. Με την αποφασιστικότητά της συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχία της πρώτης πολιτιστικής πρωτεύσας της Ευρώπης. Γι' αυτό το λόγο αποφασίσαμε να τιμήσουμε το όνομά της, μέσα από το νέο μηχανισμό χρηματοδότησης για τις πολιτιστικές πρωτεύουσες».
Από φέτος, θα απονέμεται το «βραβείο Μελίνα Μερκούρη», ύψους 1,5 εκατομμυρίου ευρώ στις νέες πολιτιστικές πρωτεύουσες, το οποίο και θα αντικαταστήσει την υπάρχουσα επιχορήγηση, όπως είπε ο κ. Μπαρόζο.
Η πρωτοβουλία για τις πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης ξεκίνησε το 1984 από τον πρώην υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας, Ζακ Λανγκ, σε συνεργασία με την, τότε, ομόλογό του, Μελίνα Μερκούρη. Η ιδέα ήταν να αξιοποιηθεί ο πολιτιστικός πλούτος της Ευρώπης, επιβραβεύοντας τα πιο δημιουργικά και καινοτόμα πολιτιστικά προγράμματα, ανέφερε ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.